Çocukluğumun En Büyük Dağlarına

Okuldan çıkınca çantamı evin kapısından içeriye fırlatıp önlüğümü bile çıkarmadan dışarıya zıplardım. Dışarıya: dağa, ormana. Çocukluğunu ve ilkgençliğini küçük bir köyde, sonsuz orman ve dağların arasında geçiren için gurbettir beton kütleleri arasında yaşamak. 

Çocukluğumun en büyük dağlarıydı. En yeşil ağaçlarıydı, en tatlı meyveleriydi komşunun bahçesinden çalınan. Ve öğrendiğim ilk aşktı, her sabah penceremden gördüğüm, birbirine bakmaktan usanmayan çoban kayalıkları. Bana sorsalar dünya bu coğrafya kadardı. Bir de başka bir dünya vardı, adı Konya ki annemin memleketi olduğunu bilirdim. Annemin bu dünyadan olamayacak kadar güzel oluşunu ne iyi akıl ederdim. 

Okuldan çıkınca ilk işim, önceden kurduğum kapanlara bakmak olurdu. Kapan, -biz kappan derdik- yani kuş tuzağı. Kuşun, yemi gagaladığı anda taşın altında kalarak pestile dönmesi prensibiyle çalışırdı. Düz ve yeterince büyük taşlar seçerdik. Sonra da stratejik birkaç nokta. En güzel kapan malzemesi hayıt çalısından olurdu gerek esnekliği, gerek şekli itibariyle. Kapanı kuracağımız yer su kenarı olursa karatavuk tutma ihtimalimiz artardı. Hayıt kenarına narbülbülü -biz kınali derdik- ve serçe konardı. Mandalina bahçeleri batakların uğrak noktasıydı. Bazen kuşun, kapana bacağından yakalandığı olurdu. Bacakları taşın altında, gövdesi dışarıda çaresiz uçmaya çalışırdı. Sonra ben bunu gördüğümde, içimdeki katili yok etmemeye yemin etmiş gibi, kuşun kafasını iki parmağımın arasına alarak çekip koparırdım. Bunu öylesine kolay yapardım ki görmeliydiniz. Bir de, kuşun kafası kopacağı anki o sessiz ve oldukça güçlü çırpınışını görmeliydiniz. Eğer görseydiniz, benden nefret etmek için sağlam bir nedeniniz olurdu. 

Çocukluğumun en ürkek kuşlarıydı. İçimde de çocukluğumun en azılı katili yatardı ki bunun farkına yeni varıyorum. Sonra köyün yukarısındaki Boklutepe dediğimiz yerden köyü ve denizi izlemek vardı ki görmeliydiniz. Annemin sobayı yakışı, babamın işten gelişi, yazın her akşamüstü evin bahçesindeki ağaçları sulayışım, sulama işlemi bittikten sonra bisikletimle aşık olduğum kızın evinin önünden iki kez geçişim ve daha bir sürü şey. Bir de diktiğim ilk ağaç olan erik ağacının ilk meyvesinin tadını hiç unutmam. Rahmetli dedemin ölmeden önce diktiği muşmula da hala dillere destandır. 

Bilyede ilk ütülüşüm gibi geçiyor zaman. Kuşlara yaptığım gibi benim de boynumu koparmak istiyor. Beni betonların arasında sahte bir huzur arayışıyla cezalandırıyor. 
Çocukluk ve ilkgençlik küçük bir köyde, sonsuz orman ve dağların arasında geçmişse gurbettir betonların arasında yaşamak.

Çocukluğumun en büyük dağlarının anısına...

Haydari ve Kötü Şeyler

Bazen tek bir şeyden çok fazla var. Bazen de birçok şeyden az az.. Çok olan genelde hüzün oluyor. Az olanlarsa yaprak sarması, haydari, patlıcan közlemesi, şalgam suyu ve rakı. Mesela diyorum, çok olan şeyleri az olanlara bölüştürsek? Mesela rakıya hüzün eklesek? Bunu çok düşündüm ve ilk kez denediğimden beri sık sık yapıyorum. Sonra rakı bembeyaz oluyor. Ulan diyorum beyaz hüzün mü olur? Bu nasıl hüzün? Hüzün dediğinin böyle kapkara, zift gibi bir şey olması gerekmez mi? Siyah kötü şeylerin rengi değil midir? Bak mesela bu doğru: kötü şeylerin rengi siyahtır. Aksini düşünüyorsan kötü şeylerin ne olduğunu bilmiyorsundur. Mesela anneannem ölmeden önce simsiyah bir dünyada yaşıyordu. Ona göre her şey siyah ve kötüydü. Siyah olduğu için mi kötüydü yoksa kötü olduğu için mi siyahtı, eminim bunu çok iyi biliyordu. Bence anneannem ölmeden önce gerçeğin farkına varmıştı. Dünya siyah. Ve siyah olduğu için bok gibi. Eskiden de böyle miydi bilmiyorum. Bilmediğim bir şey daha var: insan ancak, ölümü hissettiğinde mi gerçeğin farkına varıyor? Öyleyse ayvayı yedik. 

Rakıdan yine ölüme geldim ki bu bende alışkanlık oldu. Yahu rakı beyaz, ölüm siyah. Rakı ve ölüm birbirinden ayrı şeyler. 

Bak mesela rakıya hüzün kattık, böyle bembeyaz oldu ya, al sana bir gerçek daha: hüzün kötü değil. Vallahi değil. Beyaz olduğu için mi kötü değil yoksa kötü olmadığı için mi beyaz bilmiyorum. Mesela benim bir kız kardeşim var sekiz yaşında. Böyle, güldüğü zaman bembeyaz oluyor. Ağladığı zaman da bembeyaz oluyor. Kızdığı zaman da bembeyaz oluyor. Gariptir ki özlediği zaman da bembeyaz oluyormuş, annem söyledi. Mesela o kötü değil. Vallahi değil. Hem dünyayı da beyaz görüyor. Anneannemin yaşına geldiğinde umarım fikri değişmez. 

Şimdi dostum, iyi şeylerle kötü şeyleri birbirine karıştırmamak lazım. Bak mesela rakı, hüzün ve kız kardeş iyidir; anneannemin ölümü kötüdür. Hüzünden çok varsa iyidir; rakıdan çok varsa daha iyidir. Çok anneannem olamayacağı için onu geçiyorum. Ölümden çok varsa kötüdür; dünyadan çok varsa daha kötüdür. Ya da sen siktir et şimdi benim bu sorunlu mantığımı. Haydariyi de rahat bırak. Biz bugün içerek, çok iyi bir şey yapıyoruz.

ÇOLAK KUŞUN GÖÇ YOLU

doğduğum yerde başla tanrıya
şükran ki eğilmiş boyunlarda sızı
batıl bir acıya tenezzülden
kendimi zindanlarda hayal ediyorum

geceye inmek çekip gitmek
için iyi bir nedendi sevdim
bu yaprak katili mevsimi günlerine ayırmaktı
gidişimi sorunlu metaforlara ispatlamaktı
oysa soğuk istanbul sahabakarşısında
benim dışımda kimse 
ölmek istemeyebilir

doğduğum günden beri söylüyorum: anne
beni vaat et tanrıya
şükran ki kırılmış kanatlarda uçmak
sanrısı bol geceden elimde kalan
ömrümü incir çekirdeğine sığdırıyorum

ben bir trene biniyorum bir yere
gidiyorum ama 
anımsar seni istasyon

şimdi söyleme
beni en çok binmediğim trenler götürdü

ocak ikibinondört/Akatalpa/sayı:169

Kuş Katili

"O çorap, bu kirli ayakları da sarmayabilir. İyisi mi sen soğukta gezme. Eldiven olayına girmiyorum bile. Zira ellerindeki kan çıkmadı hala. Bere desem, o da olmayacak; bu kadar karışık bir kafayı ısıtacak bir bere olup olmadığından bile emin değilim. Sen en iyisi evden çıkma. Çünkü dışarısı korkunç. En güvenli yer, inan bana, benim yanım. Ve kurduğun hayallerde bir saç telim bile yer alıyorsa seni bu bölgeye almaya hazırım." der gibi bakıyordu. Yani ben bu kadar cümleyi, gözlerine düştüğüm anlık bir zaman diliminde duyuverdim. Anladım sonra, karşımdakinin ağzı ve cinsel organı dışında her uzvu konuşuyor. Gözleriyse şiir okuyor. 

"Sırtıma dikebileceğin kanatlar örüyordun da, ben o sıra yeni bir kuş öldürmüştüm. Olsun, sen yine de günaha girme." deyiverdim bir gün. Söylemek istediğim için mi, söylemem gerektiği için mi söyledim bilmiyordum, hala bilmiyorum. Hem de bunu ağzımla söyledim. İşte, benim de ağzım dışında hiçbir uzvum konuşmuyor. Üstelik benim ağzım hiç iyi şeyler söylemiyor. İşte, ben de herkes kadar herkestim. O da hiç kimse kadar hiç kimseydi.

Eskiden daha hüzünkardık. Evet gerçekten, eskiden hüznü daha bir severdik. Belki bu, sevdiğimiz her şeyin bir gün mutlaka gittiği düşüncesiydi. Yani böylece, o yürüttüğümüz sorunlu mantıkla, hüznün de bir gün bizden gideceğini umuyorduk. Ve sanki işe yarıyordu. Sanki daha bir mutluyduk. Anlamlı tesellileri biriktirdiğimiz ve filizlenmesini beklediğimiz bir yeryuvar yaratmıştık kendimize. Bu sorunlu mantığa güvendiğimizden midir, yoksa gerçekten ihtiyacımız olan şeyin daha fazla hüzün olduğunu mu düşünüyorduk hatırlamıyorum. Zaten insan, mutlu olduğu anlara uzaktan el sallamaya başladığında, onları unutmaya da başlar. Ne de olsa düşünecek daha değerli şeyler var. 

Belki de düşünecek daha değerli bir şey yok, bir gün ölüp gideceğimizden başka. Belki de bir gün ölüp gidecek olmamız, düşünmemiz gereken son şey. Ya da farklı bir kafayla olaya bakacak olursak, bu hayatta uzak durmamız gereken yegane eylem, düşünmektir. Bilemeyiz. Ama şurası kesin: bu hayatta yapacağımız son eylem; ölmek.

İşte bu gecenin sabahında da ben bunları düşünüyorum. Zihnimde gözlerden dinlediğim en alaca şiirler, ellerimde öldürdüğüm kuşların kan kokusu...

İLLÜSTRASYON

ben ki kitapsızlığıma kilitlediğim her harfte kutsal

törenle şehrin kalabalık saatine tutturuldum

kıç cebimdeki hayaller kış görmesin diye

en sevgili organımda ateş süsü karanlık

sonra duydum

minareler kadarmış gök

yüzünde dalgın bekleyen vahyin hayali

ansızın keder dedim kadehteki

son yudumu almasaydım eğer tanrıya dökülecektim

yenilmek şimdi kaç sevişmeyle

öfkesini öptüğüm kaç intihara terk

ve hangi yorganın altında yorgun belki de

gelmelisin

içindeki ruhani boşluğa erişmeli zaman

akıp giderken çocukluğu öpülmeden suyun

döküldüğü yeri hiçbir deniz bilmez

yoksa en mavi uçurum düşmek içindir bilirsin

resmindeki en ayıp rengi kuşanıp

ağrıyan yerlerine sürmeye yenisini

düşündüm ve var oldum 

sen düşün gerisini.

nisan ikibinonüç/Akatalpa/sayı: 160

Ani Olaylar Silsilesi

Aniden bir şarkı çalıyor. O kadar aniden ki asırlardır çalıyormuş hissine kapılıyorsun. Bunun bir ileri evresi de şarkıyı içselleştirmek. Hatta bazıları çalan şarkıyı, bir önceki hayatında kendisinin yaptığına emin. Sözleri aniden başlayıp aniden biten bir şarkı bu. Adamı şok ediyor.

Bu ani hislere, en son bir kadına aşık olduğunda rastlamıştın. Nasıl da aniden aşık olmuştun. Sonra aniden ona dair bir şeyler karalarken bulmuştun kendini. Çok ani şeyler. Öyle ki, hiç gelmeyişi ve hep gidişi de bir anda olup bitmiş gibiydi. Anlık hisleri bir olay örgüsü içinde yaşadın aslında. Sonra olaylardan, saçma anlardan saçma kareleri kazıdın zihninin çok saçma bir köşesine. Bunlara anı dedin. 

Zaman, senin dışında bir yerlerde akıp gidiyor. Sen bu hızın ötekileştirdiği modern zaman yalnızısın. Modern zamanlarda yalnızlık bile yoruyor nitekim. Vahşi bir kalabalık, şimdi senin bilmediğin bir yerlerde yaşıyor. Artık hiç bilmediğin bazı şeyleri hiç öğrenemeyeceğini de anlıyorsun. Sonra bakıyorsun ki, anı diye zihninin köşelerine sıkıştırdığın olay parçacıkları, bir başkasınınmış gibi oluyor. Bir başkası değilse bile, bunları yaşamış olamazsın. Bunlar senin önceki hayatından kalma. Sonra inanıyorsun: aniden çalan o şarkıyı da sen bir önceki hayatında yapmıştın. Ruh göçüne inanmıyorsun üstelik, kutsal kitaplara inanmadığın gibi.

Senin bu zamanda yerin, uzak bir kuş ötüşünün yansımasıdır. Ya da sen bu zamanda,  uzak kuş ötüşlerini çalmışsındır.

Haydi, kalk da yerine yat.

Paralel Evrende Bir Şiir

"Başkalarını güldürebilmek için önce kendin gülmelisin ve başkalarını ağlatmak için ne yapman gerektiğini sen tahmin et artık." dedi. Bunu içimdeki ses söyledi. Ben içimdeki sese inanırım bazen. Mesela bana, insanların içindeki cılız seslerden bahsetti bir gün. sadece duymak zorunda olanların duyduğu frekanstaki çatlak seslerden... İnsanların içindeki sesler çatlakmış bazen. Bu içten ve hiçten gelen seslere yeterince zaman ayırmak gerektiğini tekrarladı her fırsatta. Kendi varlığını tehlikeye düşürmemek için yapmadı bunu. Zaten onun var ya da yok olmak gibi bir endişesi yok. Sadece benim iyiliğimi düşünüyor. İnanabiliyor musun içimdeki ses benim iyiliğimi düşünüyor.

Daha içmem gereken sigaralar ve devirmem gereken şişeler var. Bunu o söylemedi. Bunu ben düşündüm

Ama her insanın içindeki ses, onun iyiliğini düşünmüyormuş. Bunu bir şarapçıdan duydum. Ben şarapçıları duyarım bazen. Bir örnek vermesini istedim. Ama vermedi. Ben de her fırsatta, elimden geldiğince örnekler düşündüm. Bulamadım. İçimdeki ses de hiç yardım etmedi. İnsanların içindeki sesler yardım etmiyor bazen. 

O anda paralel evrende bir şair bir şiir yazdı. Sonra paralel olmayan bir evrende esaslı bir fırtına koptu. Derken bu evrende hiçbir bok olmadı. Bu evrende hiçbir bok olmuyor bazen.

o şiir de işte bu:

Palyaço/ (Şairi Meçhul)

i.

kaç kişiyi öldürdüm düşlerimde
kaç kilo çekerdi yalnızlık
kaç kere ezildim altında
yaz yağmurlarının

belki de palyaçolar ağlardı pazartesi sabahları
her sirk geldiğinde ağlamaklı olurduk
hep ağlamaklı olurduk gülünecek halimize

kim sevmezdi çiçekleri filan
”ben sevmezdim” dedim, “yalan” dedi

bunu palyaço söyledi,
palyaço söyledi ben yazdım
yazdım, yazmasam ağlayacaktım

herkes ağlarmış biraz, ben de ağladım
sırf bu yüzden mi ağladım
alçaklık gibi bir şey oldu bu biraz

biraz birazdım her şeyden
dün biraz sinirlenmiştim mesela
yarın bir kadını seveceğim biraz
biraz biraz kör oldum bügünlerde

ama rakı kadehlerini boşaltmayın
eksilmesin hiçbir şey
hiçbir şeyden dahi olsa
kalsın biraz

ii.

umursamıyorum yılgınlığımı filan
çünkü sessizce yaşanmalı her şey
bir devrim sesszce olmalı mesela
ve her sözcüğüne inanmalı bir palyaçonun

bir palyaço neden yalan söylesin ki
ben palyaço olsaydım söylemezdim
marangoz olsaydım da söylemezdim
ben insan olsaydım yalan söylemezdim!

hem nereden çıkardınız palyaçonun yalnızlığını
kaç kilo çeker ki bir palyaço
hem neden yüzüme vuruyorsunuz
bir çirkin ördek yavrusu olduğumu

gocunmam ki ben, ben gocunmam
bir palyaço ne kara gocunmazsa
o kadar, o kadar gocunmam işte

rakı doldurun! eksilmesin

iii.

bitmedi, yazacağım daha
yazmazsam ağlayacağım çünkü
alçakça olacak biraz

hem biz o zaman kimdik ki, nerelere giderdik
her sokakta biraz daha eksilirdik 
bilirdim, geceleri puslu puslu olurdu bazen
bazen birisi fısıldarmış gibi olurdu
”duyamadım”, derdim, “tekrar et!”
sessizliğe bürünürdü o vakit her şey
sokaklar daha bir puslu
palyaçolar daha bir ağlamaklı olurdu
ve ben daha bir alçak olurdum
ağlardım biraz

hem sen kimsin, çekiştirme diyorum
hatta kuyruğuma basma diyorum
acıyor, tırmalarım,-
diyorum

kahrol, kahrol!
diyorum

iv. 

geçen gün yüzüme rastladım bir ilan panosunda
korktum birden, kusacak gibi oldum
”olur öyle” dedi palyaço,
”herkes alçaktır biraz”
”otur ulan!” dedim, bağırdım ona
ben bazen bağırırım biraz

”rakı doldur!” dedim, “eksilmesin!”
ben bazen eksilirim biraz
aslında hepimiz eksilirmişiz biraz
bunu sonradan öğrendim

ben aslında her şeyi sonradan öğrendim
herkes herkesi sonradan öğrenirmiş
bunu da sonradan öğrendim

örneğin;

geçen gün bir kadınla seviştim
biraz değil çok seviştim

ya işte öyle palyaço
diyorum ki,
bunu da yeni öğrendim
sevişmek de eksilmekmiş biraz

v.

kim sevmezdi ki kuş ötüşlerini filan
”ben sevmezdim” dedim, “yalan”
dedi
bunu palyaço söyledi
palyaço söyledi, ben yazdım
yazmasam, alçak olacaktım
hem ben roman da yazdım biraz

bazen diyorum ki, palyaço,
sen olmasan ben ne yaparım
alçakça eksilirim belki biraz
her yağmur yağışında yerindi dibine girerim
hiçbir kadının kasıklarını öpemem belki
ya da unuturum sonradan öğrendiklerimi

biraz biraz anlıyorum ki,
yüzler eller, o terli vücutlar filan
her şey plastikmiş biraz

vi.

haydi sirtaki yapalım palyaço
rakı doldur, yine eksildik biraz